Liste güncellendi, gıdada pes dedirten sahtecilik! Ünlü markanın ürettiği viskiden çıkanlar şaşkınlık yarattı
Gıdada sahtecilik yapan, vatandaşın saÄŸlığını hiçe sayan firmalar tek tek ifÅŸalanıyor. Bakanlığın son listesinde firmaların hileleri gün yüzüne çıktı. PiÅŸmiÅŸ et döner, kuzu kıyma, peynir gibi temel gıda ürünlerinin yanı sıra ünlü bir alkol firmasının ürettiÄŸi viskinin içinden çıkanlar ÅŸaÅŸkınlık yarattı. Gıda uzmanı “vücutta hasar vermediÄŸi yer yok” diyerek vatandaÅŸları uyardı! Ä°ÅŸte detaylar...
Milliyet.com.tr/ÖZEL Bu hafta Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayınladığı son listede gıda ürünlerinde sahtecilik yapan, vatandaşın saÄŸlığını hiçe sayanlar tek tek tespit edildi. Yeni listede piÅŸmiÅŸ et dönerde dil tespit edilirken, dana ve kuzu kıymada kanatlı hayvan eti çıktı. Sahte balın yanı sıra tost peynirinde bitkisel yaÄŸa rastlandı.
VÄ°SKÄ°DE GIDADA KULLANILMAYAN ALKOL TESPÄ°TÄ°!
Ürünlerden en dikkat çekeni ise ünlü bir alkol firmasının ürettiÄŸi viskide gıdada kullanımına izin verilmeyen alkol tespitiydi. Peki sahte bal nasıl anlaşılır? Özellikle et ürünlerinin içerisine neden sakatat karıştırılıyor? Sakatat bulunan ürünlerin saÄŸlığa zararı ne? Gıdada kullanımına izin verilmeyen alkolün insan saÄŸlığına zararı ne?
‘O DÖNEM NE UCUZSA ETÄ°N Ä°ÇERÄ°SÄ°NE KARIÅžTIRIYORLAR’
Konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan Gıda Mühendisi ve Denetim Uzmanı Nurten Sırma ÅŸu ifadeleri kullandı: “Ana baÅŸlık burada firmaların gıdada maliyeti düÅŸürmeye çalışmasıdır. Gıdanın nasıl üretilmesi gerektiÄŸi kanun, yönetmelik ile tanımlanmıştır. Bazen üreticiler bu konuda bilgisizlikten veya içerisinde kasıt barındıran maliyet düÅŸürücü eylemler ile sahada oluyorlar. Bu gıda sahteciliÄŸi listesine giriyor.
Maliyeti düÅŸürücü eylemler yapılıyor. Kırmızı etin fiyatı sahada ÅŸu anda semtlere göre deÄŸiÅŸmekle birlikte 500 ile 750 TL arasında deÄŸiÅŸiyor. Bu fiyatı maliyet anlamında daha düÅŸük hale getirmek için o dönem ne ucuzsa bununla ilgili çeÅŸitli yapılan sahtecilikler var.
‘KIYMANIN Ä°ÇÄ°NDE FARK EDEMEZSÄ°NÄ°Z’
Köfte harcının içerisinde dana kalbi katılmış, bunu köfte kıymasının içerisine karıştırıyorlar. O dönemde bulabiliyorlarsa ucuz dana dil karıştırıyorlar. Dana dil kırmızı ete yakın, koyu pembe gibidir. Dilin dokusu da buna uygundur. Kıyma haline getirildiÄŸinde fark edemezsiniz.
Kıyma haline getirildiÄŸinde tavuk taÅŸlığı kıyma rengini andırır. Birebir kıyma ile aynıdır. Baharat ve koku ile bunu maskeleyebilirler. Bunu pide, köfte harcında kullanıyorlar, pizza da bile çıktı. Bazı lokantalarda tespit edildi. Baharat ile maskeleyebiliyorlar. Maliyeti düÅŸürücü sakatat karıştırıyorlar.
SAKATAT KARIÅžMIÅž ÜRÜNÜN SAÄžLIÄžA ZARARI VAR MI?
Dışarıdan baktığınızda sakatat, tavuk taÅŸlığı zaten tüketilen ÅŸeyler. Bunun saÄŸlık anlamında zararı yok gibi düÅŸünülebilir, ancak bunların nerede karıştırıldığı belli olmadığı için gizli saklı yapılıyor. Acaba bu hijyenik bir tesiste mi oldu? Gıda güvenliÄŸi ÅŸartlarına uyuldu mu? Kullanılan sakatat güvenilir mi? Belki de sahada bozuk sakatatların da kullanılması ihtimali var. Fiyatı düÅŸürmek için bunu yapıyorsa kullandığı sakatatların taze olup olmadığından da emin olamayız. Gıda güvenliÄŸi anlamında riski var.
SAHTE BAL NASIL ANLAÅžILIR?
Gerçek bir balın yüzde 100 anlaşılması için 100 parametreye bakılır. 100 parametreyi vatandaşın ev koÅŸulları ile bakması imkansız. Yüzde 100 balın sahte olup olmadığı laboratuvar koÅŸullarında belli olur. Gözle görerek, tadından anlamaya çalışıyoruz ancak vatandaşın tespiti burada eksik kalıyor.
Ä°htimali güçlendirmek adına ÅŸu yapılabilir: Sahte bal havadan ince bir iplik ÅŸekilde akıtıldığında kesik kesik akar. Gerçek bir balı tabaÄŸa akıttığınızda bir bütün ÅŸekilde kopmamış ÅŸekilde akar. Bu bir göstergedir, ancak yine de yüzde 100 ihtimal deÄŸildir.
‘ARI Ä°LE BAÄžLANTISI OLMAYAN KARIÅžIM YAPIYORLAR’
GeçtiÄŸimiz ay Ankara’da 8 bin ton sahte bal üreten ÅŸebeke yakalanmıştı. Kapalı kepenkler ardında arı ile baÄŸlantısı olmayan orada kimyasal bir karışım yapıyorlar. Glikoz, fruktoz ÅŸurubu, bal aroması, bal kokusunu verecek esanslar, renklendiriciler gibi bir karışımla arının haricinde bir bal üretiyorlar. Bunu kavanozlayarak sahada sahte etiketlerle basıyorlar. Ankara’da kaçak depoda 100 bin adet ünlü markaları taklit eden sahte etiketler yakalandı. VatandaÅŸ bunu alırken algılayamıyor.
VATANDAÅžLAR BAL ALIRKEN NEYE DÄ°KKAT ETMELÄ°?
VatandaÅŸlar ÅŸunu yapsın: https://guvenilirgida.tarimorman.gov.tr/ adresini takip etsinler. Burada yayınlanan ürünlerde ilgili parti numaralarında sıkıntı var. Yani o firmalarının bütün mallarında bu problem var demek doÄŸru deÄŸil. VatandaÅŸlar dikkatli olsun, ‘Demek ki bu markada böyle eylemler oluyor’ diye düÅŸünsünler. Markalara baksınlar, uygunsuzluklara baksınlar. Bilinen markalardan ÅŸaÅŸmamak lazım. Etiket üzerinde (TR...) sayılı izni ile üretilmiÅŸtir ifadesini arasınlar.
TOST PEYNÄ°RÄ°NE NEDEN BÄ°TKÄ°SEL YAÄž KOYUYORLAR?
Sahtecilik listelerinde peynirlerde bitkisel yaÄŸlar tespit edildi. Süt ve süt ürünleri süt yağından yapılır. Sütün yağı kıymetli bir ÅŸey, tereyağı yapılır, krema yapılır dolayısıyla sütün yağı kıymetli olduÄŸu için sütün yağını eksik koymak istiyorlar. Peynire de eksik yaÄŸ koyuyorlar. DiÄŸer bitkisel yaÄŸları ilave ediyorlar. Ya da ucuz yollu buldukları diÄŸer hayvanların yaÄŸlarını ilave ediyorlar. Burada amaç ÅŸu: Sütün yağı kıymetli olduÄŸu için onu kendine ayırıyor aradaki farkı da daha ucuz bir yaÄŸla kapatıyor. Burada firmanın ana düÅŸüncesi ‘maliyeti nasıl düÅŸürürüm?’
'VÜCUTTA HASAR VERMEDİĞİ YER YOK’
Son listede viskide gıdada kullanımına izin verilmeyen alkol çıktı. Gıda dışında baÅŸka sanayilerde kullanılan alkol türleri var. Buna izopropil alkol diyorlar, ya da metanol tespiti oluyor. Bunlar ağız yolu ile tüketildiÄŸinde sıkıntı yaratıyor. Viski gibi diÄŸer alkollü içecekler doÄŸru damıtma ile kontrollü ÅŸartlarla üretilen bir alkol türüdür. Bunun dışına çıkıldığında metanol oluÅŸabilir veya dışarıdan metil alkol katılmış da olabilir. Bu alkol türleri ÅŸunu yapıyor. Bunu geçmiÅŸ yıllarda da gördük. KörlüÄŸe sebebiyet veren saÄŸlık sorunları yaratıyor. Vücutta hasar vermediÄŸi yer yok. Evde kendi imkanları ile alkol üretmeye çalışanlar da oluyor. Hatta bu alkol ölümcül sonuçlara da yol açabiliyor.
ÅžÜPHELÄ° DURUMDA NE YAPILMALI?
VatandaÅŸlar ALO 174’e ÅŸikayette bulunabilirler. Gıdadan dolayı bir saÄŸlık sorunu yaşıyorsa önce en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna baÅŸvurulmalı sonrasında ALO 174 aranarak “ÅŸu ürünü tükettiÄŸim için saÄŸlığımda bir sorun oldu” diyerek ihbarda bulunsunlar.”