COVID-19 ile beraber buralarda yeni bir terim dolaÅŸmaya baÅŸladı; sosyal mesafe. WHO (Dünya SaÄŸlık Örgütü) tarafından pandemi (virüs insanlar arasında devamlı olarak bulaÅŸabilir) olarak sınıflandırılan yeni tür koronavirüs salgınıyla beraber, insanlara diÄŸer insanlardan uzak durmaları öneriliyor. Amerika’da birçok eyalet yetkilisi, evlere servis opsiyonu dışındaki tüm restoran ve barların kapatılmasını saÄŸladı.
Sosyal mesafenin asıl amacı bu bulaşıcı virüsün yayılmasını minimuma indirmek için enfekte olan kiÅŸinin, enfekte olmayan kiÅŸilerle olan etkileÅŸim ihtimalini düÅŸürmek. Konu gıda sipariÅŸi olduÄŸunda sipariÅŸ verebilir ve güvenli bir ÅŸekilde teslim alabilirsiniz.
COVID-19 yiyeceklerden bulaşır mı?
Uzun lafın kısası: Hayır. Nasıl mı biliyoruz? COVID-19 hakkında bildiklerimizin çoÄŸu, koronavirüsün diÄŸer türleri üzerinde yapılan araÅŸtırmalardan geliyor. Bunlar arasında en bilineni olan SARS koronavirüsü üzerinde çok derin çalışmalar yapıldı. Bu yeni tür olan SARS-CoV-2 üzerinde derinlemesine araÅŸtırmaların yapılması için yeterince zaman olmamasından dolayı virüs hakkındaki birçok gözlem, ancak görülmüÅŸ olan diÄŸer türleri üzerinden yapılabilir. DiÄŸer türleri üzerindeki tecrübeye göre insanlar yiyecekler aracılığıyla enfekte olmuyor. Ä°rlanda Gıda GüvenliÄŸi Kurumu’na göre COVID-19’un yaÅŸayabilmek için bir taşıyıcıya (insana) ihtiyacı var ve yiyecekler üzerinde tutunamıyor.
COVID-19’un, çiÄŸ olanlar dahil olmak üzere, yiyecekler üzerinden bulaÅŸtığına dair herhangi bir kanıt yok. Ayrıca SARS virüsünü öldürmek için 30 dakika boyunca 60 derece ısıya maruz bırakmanın yeterli olduÄŸu biliniyor, bu nedenle bunun COVID-19’u da öldüreceÄŸine inanılıyor.
Yüzeylerde yaÅŸar mı?
CDC ek olarak “Genel olarak bu tür koronavirüslerin yüzeyde yaÅŸayabilme oranları çok düÅŸük olduÄŸu için nakliyat yapılacak yiyeceklerde birkaç gün veya hafta boyunca dondurulmuÅŸ, soÄŸutulmuÅŸ ya da oda ısısında bırakılmış yiyecek ürünlerinden veya paketlerinden bulaÅŸma riski çok düÅŸüktür” ÅŸeklinde bilgilendiriyor. Tabii her zaman olduÄŸu gibi gıda güvenliÄŸi kurallarına uygun olarak elleri, kapları, yüzeyleri, meyve ve sebzeleri yıkamak, çapraz bulaÅŸmadan kaçınmak, yiyecekleri doÄŸru ısıda piÅŸirmek ve düzgün bir ÅŸekilde soÄŸutmak ve dondurmak oldukça önemli.
FDA’ya (Amerikan Gıda ve Ä°laç Kurumu) göre ÅŸu aÅŸamada COVID-19’un herhangi bir gıda veya gıda ambalajından bulaÅŸtığına dair bir kanıt yok. Ancak yine de COVID-19’a sebep olan virüsün objeler veya yüzey üzerinde yaÅŸama ihtimali var.
Ne kadar süre yaÅŸayabildikleri hâlâ bir soru iÅŸareti ancak ÅŸubat ayında ‘Hastane Enfeksiyonları Dergisi’nde yayımlanan bir makaleye göre diÄŸer koronavirüs türlerinin metal, cam, plastik gibi yüzeylerde dokuz güne kadar yaÅŸayabildiÄŸi ve eÄŸer yeni tür koronavirüs bunlara benzerse aynı durumun geçerli olacağından bahsediliyor.
Ä°yi haber ÅŸu ki virüsleri öldürmenin zorluklarıyla ilgili verilere göre COVID-19 üzerinde etkili olması beklenen dezenfektanlar mevcut. Her zamanki gibi temizlik için ürün etiketi üzerinde bulunan talimatları takip etmelisiniz. Gıda ambalajları konusunda endiÅŸeliyseniz evinize sokmadan önce doÄŸru bir ÅŸekilde silmenizin herhangi bir zararı yok. Önemli olan, bu dezenfektanların direkt yiyeceklerin ve cildinizin üzerinde kullanılmamasıdır.

Temas olmadan teslim
Gıda siparişlerinde yiyecekleri sağlayan restoranlar ne yapıyor?
Restoranlar, çalışanlarının iÅŸe hasta gelmediÄŸinden emin olma konusunda oldukça hassas. Unutmayın ki restoran sektörü daha önce bu gibi salgınlarla karşılaÅŸtı. Birçok restoran temizlik prosedürlerini iki misline çıkarıyor, müÅŸterilerini birbirinden uzak tutmak ve yeme alanlarını yeniden düzenliyor.

EÄŸer dışarıdan yemek sipariÅŸi verirsem hangi önlemleri almalıyım?
Gıda ürünlerinin plastik ve cam yüzeylerini silmek ve meyve, sebzeleri yıkamaya ek olarak, yiyecek saÄŸlayan birçok firma sosyal mesafeyi koruyabilmek adına ‘temas olmadan teslim’ opsiyonunu sunuyor. Bu hem sizi hem de size yiyecek getiren kiÅŸiyi koruyabilir.

COVID-19 ile ilgili tüm geliÅŸmelere ve güncel bilgilere Dr. Öz ve Ekibi YouTube kanalından ulaÅŸabilirsiniz.