Türkiye de gastronomi şehri yok

Tweetle

30 Kasım 22:20 2019

10’uncu BoÄŸaziçi Zirvesi’nde düzenlenen Gastronomi Paneli’nde konuÅŸan gazeteci ve Yemek Kültürü Yazarı Ahmet Örs, Türkiye’de gastronomi ÅŸehri olmaya çalışan ya da olduÄŸu sanılan ÅŸehirler bulunduÄŸunu ancak henüz hiç birinin bu seviyeye ulaÅŸmadığını söyledi. Bu çabaların genellikle belediyelerin sırtına yüklendiÄŸini söyleyen Örs, gastronomi ülkesi ve ÅŸehri olabilmenin ilk adımının “ata tohumu” kullanmaktan geçtiÄŸini savundu.

CumhurbaÅŸkanlığı himayelerinde gerçekleÅŸen ve 90 ülkeden katılımcının geldiÄŸi 10’uncu BoÄŸaziçi Zirvesi’nde düzenlenen Gastronomi Paneli’nde Türkiye’nin gastronomi ülkesi olabilmesi konusu masaya yatırıldı.

Gastronomi bir kültürel miras olarak ele alınmalı

UIP Sanat Koordinatörü Deniz Adanalı’nın moderatörlüÄŸünü yaptığı panele konuÅŸmacı olarak Yemek Kültürü Yazarı ve Gazeteci Ahmet Örs, Proje Yöneticisi ve Yemek Kültürü Yazarı Filiz HösükoÄŸlu, Akademisyen ve Yemek Kültürü Yazarı Gönül Paksoy ile AraÅŸtırmacı Åžef Mehmet Gürs katıldı.

Panelin moderatörü Deniz Adanalı öncelikle gastronominin bir kültürel miras olarak ele alınması gerektiÄŸine dikkat çekti. Türk Mutfağının dünya mutfağı ile entegre edilmesinin gerekliliÄŸini vurgulayan Adanalı, artık gastronomi turizmi gerçeÄŸini herkesin aklında tutması gerektiÄŸini ifade etti.

Türkiye’de gastronomi ÅŸehri yok

Panelde konuÅŸan Yemek Kültürü Yazarı, Gazeteci Ahmet Örs ise gastronomi ÅŸehri olmaya çalışan ya da olduÄŸu sanılan ÅŸehirler bulunduÄŸunu ancak henüz hiç birinin bu seviyeye ulaÅŸmadığını söyledi. Gastronomi ÅŸehri ya da ülkesi olabilmenin ilk gerekliliÄŸinin “yerli- ata”  tohumu kullanmak olduÄŸunun altını çizen Örs, “Bizim yüzlerce, binlerce yıllık tohumlarımız vardı.

Ama çok uluslu kimya ÅŸirketleri bizi gafil avlayıp bu tohumları ÅŸifreyelip kısır tohum haline getirip, köylümüze bunu her yıl satmaya baÅŸladılar. Biz de atalık tohumların alış satışını yasakladık. Tohum ıslah ofislerini laÄŸvettik. Bunun sonucunda yerli sebze meyveler yerini toprağımıza ve damağımıza yabancı ürünlere bırakıyor.

Bir kuşak sonra yerli tohumları hatırlayan kimse kalmayacak

Öbür tohumlarla bizim yemeklerimiz yapılamıyor, o tadı vermiyor. Yerel mutfak dediÄŸiniz zaman o havası, suyu, toprağı, tohumu, hepsi bir arada olmalı. Åžimdi yemekler, laboratuvarda üretilmiÅŸ tohumlarla yapılıyor.

Çocuklarımız artık bu tohumlardan gelen ürünlerle yapılan yemekleri geçmiÅŸi bilmeden yiyorlar. Ve artık yemeklerin  bir özelliÄŸi kalmıyor. Bu olaya yolda nasılsa bir biçimde gideriz mantığıyla bakılıyor. Anadolu ÅŸehirlerinde düzenlenen her gastronomi konferansında ‘Bizim yemeklerimiz harika’ deniyor. Peki neden bu yemekler için bugüne kadar kimse gelmedi?

Gaziantep bile henüz gastronomi ÅŸehri olamadı

Bu iÅŸ baÅŸka türlü bir iÅŸ. Gaziantep bile henüz gastronomi ÅŸehri olamadı. Zaten Antep bu iÅŸi kucağında buldu. ‘Sen artık gastronomi ÅŸehirisin’ denildi. 400 çeÅŸit yemek var deniyor ama 5 yemekten fazlasını yemek mümkün deÄŸil.” diye konuÅŸtu. Örs, gastronomi ÅŸehri olma çalışmalarının sadece belediyelere bırakıldığını, bunun da belediye baÅŸkanının seçilmiÅŸ biri olmasının ve bir sonraki dönem seçilmemesi durumunda devamlılık problemi ortaya çıkarabileceÄŸini ifade etti.

Belediye baÅŸkanlarının bu konuda yaptırım gücü olmadığına dikkat çeken Örs, ÅŸöyle konuÅŸtu: “ 4-5 bakanlığın eli bu konunun içinde. Hiçbir konuda süreklilik saÄŸlanamıyor. Ama diÄŸer gastronomi ÅŸehirlerinde her ÅŸey organize edilmiÅŸ, örneÄŸin Ä°skandinav ülkelerinde gastronomi konsepti ülkelerarası bir konsensüse ulaşıldıktan sonra baÅŸlatılmış.”

San Sebastian’da 16 Michelin yıldızlı lokanta var

Proje Yöneticisi ve Yemek Kültürü Yazarı Filiz HösükoÄŸlu da konuÅŸmasında, gastronomi ülkesi Peru ve Ä°spanya’nın gastronomi kenti San Sebastian örneÄŸinden hareket ederek bir sunum yaptı. Peru’nun bu çalışmalara 2009 yılında baÅŸladığını hatırlatan HösükoÄŸlu, çalışmalar sonunda ülkenin gastronomi turizmi açısından bilinen bir destinasyon haline geldiÄŸini vurguladı.

HösükoÄŸlu, San Sebastian’da 16 Michelin yıldızlı lokanta olmasının yanı sıra,  en iyi deniz ürünleri, kente has mezeler, en iyi yerel ürünlerin satıldığı pazarlar gibi etkenlerin ÅŸehrin gastronomi kenti olmasında etkili olduÄŸunun altını çizdi.

Antep’i gastronomi kenti yapanlar yemek yazarlarıdır

HösükoÄŸlu, Gaziantep’in gastronomi kenti olması ile ilgili ise “Antep’i gastronomi kenti yapanlar yemek yazarlarıdır.” yorumunu yaptı. Antep’in gastronomi ÅŸehri olmasının altında sadece yemeklerinin olmadığını, 120 arkeolojik alanın varlığı, Zeugma Mozaik Müzesi’nin burada olması, ÅŸehrin ipek yolu üzerinde olması,  kentte yaÅŸayanların yaratıcı gücünün olması gibi etkenlerin de önemli olduÄŸunu vurguladı.

AraÅŸtırmacı ÅŸef Mehmet Gürs de konuÅŸmasında, binlerce yıllık geleneÄŸin geleceÄŸe taşınmasının çok önemli bir konu olduÄŸunun altını çizdi. Bu noktada en önemli konunun mevcut birikimi geleceÄŸe taşıyacak olan gençler olduÄŸunu söyleyen Gürs, “Gençleri yerel mutfakla yan yana getiremezsek bir adım bile ilerleyemeyiz. Biz de bunu yapmaya çalışıyoruz.” dedi.