Bilim insanlarına göre yaÅŸ ile iÅŸtah arasında yakın bir iliÅŸki var. Beslenmenin yaÅŸla birlikte deÄŸiÅŸmesi, genel saÄŸlık durumumuzu da etkiliyor…

YaÅŸamak için mi yiyorsunuz, yemek için mi yaşıyorsunuz? Gıda ile aramızdaki iliÅŸki oldukça karmaşık. Maliyet, mevcudiyet ve hatta etrafınızdakilerden gördüÄŸünüz baskı bile beslenme biçiminizi etkileyebilir.

Açlık iÅŸtahın bir parçası olsa da tek etken deÄŸildir. Aslına bakarsanız çok aç olmadığımızda da sıkça yemek yeriz, bazen de aç olmamıza raÄŸmen öÄŸün atlarız. Yeni yapılan bir araÅŸtırma; ses, koku, reklam gibi çevremizde gıdaları hatırlatacak uyaranların bulunmasının aşırı yeme nedeni olduÄŸunu ortaya koyuyor.

Ä°ÅŸtahımız da sabit deÄŸildir. YaÅŸla birlikte iÅŸtah da deÄŸiÅŸir. Shakespeare’in de dediÄŸi gibi iÅŸtahın 7 aÅŸaması vardır. Bu aÅŸamaların daha iyi anlaşılması, yetersiz veya aşırı beslenme ve bunlara baÄŸlı obezite gibi saÄŸlık etkilerinden korunmamıza yardımcı olabilir.

Ä°lk 10 yaÅŸta iÅŸtah

Hayatın ilk yıllarında vücut hızlı bir ÅŸekilde büyürken beslenme alışkanlıkları da oluÅŸur. Bu alışkanlıklar yetiÅŸkinliÄŸi de etkiler. Kilolu bir çocuk ilerde kilolu bir yetiÅŸkin olabilir.

10-20 yaÅŸ

Ergenlik yıllarında iÅŸtah hormonal deÄŸiÅŸimlerden etkileniyor. Gençlerin bu kritik dönemde gıdalara yaklaşımı sonraki yıllardaki yaÅŸam tarzı tercihlerini etkileyecektir.

20-30 yaÅŸ

Genç yetiÅŸkinler olarak üniversiteye gitmek, evlenmek gibi yaÅŸam tarzı deÄŸiÅŸimleri kilo almakla sonuçlanabilmektedir. Enerji gereksinimimizden az yediÄŸimizde beynimiz güçlü iÅŸtah sinyalleri üretir. Bu nedenle bir kez vücut yaÄŸlandığında bundan kurtulmak zor olabilir.

30-40 yaÅŸ

YetiÅŸkin çalışma hayatının ne önemli etkilerinden biri strestir. Bu da her 5 kiÅŸiden 4’ünün iÅŸtah ve yeme alışkanlıklarına etki eden bir unsurdur. Stresten etkilenenlerin yarısının iÅŸtahı açılırken, yarısı iÅŸtahını kaybetmektedir.

40-50 yaÅŸ

Bu yaÅŸlarda kiÅŸinin saÄŸlık durumuna göre beslenmesini ÅŸekillendirmesi önemlidir. Dünya SaÄŸlık Örgütü’ne göre bu dönemde saÄŸlık ve ölümü etkileyen baÅŸlıca yaÅŸam tarzı unsurları saÄŸlıksız beslenme, sigara kullanımı, fiziksel hareketsizliktir.

50-60 yaÅŸ

Bu yaÅŸta vücut kademeli olarak kas kütlesini yitirmeye baÅŸlar. Her yıl %0.5 ile %1 arası kas kaybedilir. Bunun nedeni azalan fiziksel aktivite, yetersiz protein tüketimi ve kadınlarda menopozdur.

Bu yaÅŸlarda protein alımını arttıracak müdahaleler üzerine odaklanılmalıdır.

60-70 yaÅŸ ve ötesi

Ortalama ömür süresinin uzadığı bu dönemde en önemli sorunlardan biri yaÅŸam kalitesini sürdürmektedir. Bu dönemde, ileri yaÅŸ iÅŸtahın ve açlık hissinin azalmasına yol açtığında yeterli besinlerin alınması çok önemlidir. Ä°ÅŸtah azlığı Alzheimer gibi ileri yaÅŸ hastalıklarından da kaynaklanıyor olabilir.

Farklı bir açıdan bakacak olursak, gıda sosyal bir deneyimdir. Aile veya eÅŸ kaybı gibi durumlar da iÅŸtah üzerinde etkili olabilmektedir.