Yemek Yaparken Oluşan Zararlı Gazların Sağlığınızı Nasıl Etkilediğinin Farkında Mısınız?

Kış mevsiminin gelmesiyle yeniden hayatımıza giren virüsler, bakteriler ve alerjen hastalıklar saÄŸlığımızı olumsuz etkiliyor. Özellikle pandemi nedeniyle evlerimizden dışarı çıkamadığımız, temiz ve sıcak havaya ihtiyaç duyduÄŸumuz bu günlerde, vakit geçirmek için yeni aktivite arayışlarına giriyoruz. Yemek piÅŸirmek gibi… Peki yemek piÅŸirmenin iç mekan hava kalitesine etkisinin ne kadar farkındayız? 

Son dönemde havaların soÄŸuması ve kısıtlamalar sebebiyle evde daha çok zaman geçirmeye, bu zamanı da farklı aktivitelerle deÄŸerlendirmeye çalışıyoruz. Yeni tarifler deneyip yemek yapmak da bu aktivitelerin başında geliyor. Online veriler de "tarif" aramalarının ÅŸimdiye kadarki en yüksek aranma deÄŸerlerine ulaşıp, istatistikleri ikiye katladığını gösteriyor. Tüketicilerin yüzde 73'ü hala ev dışı faaliyetlere devam etmekte tereddüt ediyor. Gelen kış mevsiminin de etkisiyle iç mekanlardaki hava kalitesinin önemi artıyor. Kış aylarında kapalı alanlarda çok fazla vakit geçirmek; kirleticilerin, özellikle virüslerin yayılmasına ve kronik hastalıklara baÄŸlı ÅŸikayetlerin artmasına neden oluyor. Özellikle mutfakta kullanılan temizlik ürünleri Uçucu Organik BileÅŸikler (VOC) yayarken; farklı piÅŸirme yöntemleri ve piÅŸirme sırasında oluÅŸan duman ve koku salınımıyla havada partiküller oluÅŸabiliyor. Evde denediÄŸimiz yeni yemekler eÄŸlenceli anılar yaratmamızda büyük rol oynasa da, iç mekan hava kirliliÄŸi söz konusu olduÄŸunda kokular da yaygın bir sorun haline geliyor.

Yemek Pişirmek Sanıldığı Kadar Masum Mu?

Dyson Türkiye bu soruna eÄŸilerek, 4 Åžubat PerÅŸembe günü düzenlediÄŸi djital etkinlikle yemek piÅŸirirken oluÅŸan gazların iç mekan hava kalitesi üzerindeki etkilerine ve evimizde soluduÄŸumuz havanın önemine dair çarpıcı bilgiler paylaÅŸtı. Ünlü Åžef Somer SivrioÄŸlu’nun keyifli sohbeti ve canlı yayında yaptığı yemek tarifiyle renklenen etkinliÄŸe, Dyson’ın merkezi Malmesbury’den canlı yayınla baÄŸlanan Dyson Tasarım Mühendisi Sam Taylor, yemek yaparken maruz kaldığımız kirleticilerden ve uygulayacağımız basit ipuçlarıyla hava kalitemizi nasıl iyileÅŸtirebileceÄŸimizden bahsetti.

PiÅŸirdiÄŸiniz yemek türü, piÅŸirme ÅŸekliniz ve kullandığınız ev aletleri, kirletici seviyelerini etkiliyor. Ä°ster bir kutlama yemeÄŸi, ister aileniz ve arkadaÅŸlarınız için hamur iÅŸleri yapın; yemek piÅŸirmek, havaya benzersiz bir kirletici bileÅŸeni yayabiliyor. Mutfakta, ultra ince parçacıkların konsantrasyonu genellikle yemek piÅŸirildikten sonra 10 ile 40 kat daha yüksek olabilirken, bazı ÅŸehirlerde yemek piÅŸirilen evlerde oluÅŸan PM2.5 olarak adlandırılan küçük partiküllerin, kirliliÄŸin yüzde 62'sine neden olduÄŸu tahmin ediliyor.

Yiyeceklerin piÅŸirilme ÅŸekli mutfaktaki hava kirliliÄŸini etkileyebiliyor. Yiyecekleri ızgara yapmak ve kızartmak gibi yaÄŸ bazlı piÅŸirme yöntemleri, daha ince parçacıklar ürettiÄŸinden haÅŸlama veya buharda piÅŸirme gibi su bazlı piÅŸirme yöntemlerinden daha kirletici olabiliyor. Yemek piÅŸirmede kullanılan yaÄŸ türü de kirletici seviyelerini etkileyebiliyor ve genel olarak daha yüksek duman sıcaklığına sahip yaÄŸlar daha düÅŸük seviyelerde partikül madde üretiyor. AraÅŸtırmalar, zeytinyağının en kötü suçlulardan biri olduÄŸunu ve en yüksek partiküllü maddeleri serbest bıraktığını gösteriyor.

Tüm bunların yanı sıra, piÅŸirme sırasında kullanılan ısıtıcı aletler de hava temizliÄŸini fazlasıyla etkiliyor. Fırınlar, 2001 California Hava Kaynakları Kurulu araÅŸtırmasına göre en büyük kirlilik nedenlerinden. Özellikle yiyecek atıkları fırın içerisinde yandıkça, potansiyel olarak zararlı partikül madde konsantrasyonları, Azot Dioksit (NO2), karbon monoksit ve formaldehit, mutfak havasına salınıyor. Yine araÅŸtırmalara göre, Azot Dioksit (NO2) seviyelerinin elektrikli sobalar yerine gazla piÅŸirilen evlerde sürekli olarak daha yüksek olduÄŸunu ortaya koyuyor. Elektrikli sobalar, gazla çalışan muadilleri kadar hava kirliliÄŸi üretmeyebiliyor, ancak yakıttan bağımsız olarak ocakta piÅŸirilen yiyeceklerden havaya partikül madde yayıyor.

Fırın veya soba gibi piÅŸirme aletlerinin tamamen havalandırıldığından ve doÄŸru ÅŸekilde kurulduÄŸundan, kullanıldığından ve bakımının yapıldığından emin olmak, kirliliÄŸi en aza indirmeye yardımcı olabiliyor. Dışarıdaki hava yeterince temizse yemek piÅŸirirken pencereyi açmak veya doÄŸru hava temizleyiciyi kullanmak, kirletici maddeleri filtrelemeye yardımcı olabiliyor.

Dyson Tasarım Mühendisi Sam Taylor bu konuya dikkat çeken açıklamasında «Mutfakta kullandığımız yöntemler, malzemeler ve aletleri deÄŸiÅŸtirerek oluÅŸan hava kirliliÄŸini azaltmamız mümkün. Fırın gibi piÅŸiricilerin, mutfağımıza doÄŸru ÅŸekilde kurulduÄŸundan ve havalandırıp bakımının yapıldığından emin olun. Mümkün olduÄŸunca elektrikli piÅŸiricileri tercih edin, fazla yaÄŸlı yiyecekler daha çok kirlilik üretme eÄŸiliminde olduÄŸundan mümkünse daha yaÄŸsız et kullanın, kızartma veya ızgara gibi yaÄŸ bazlı piÅŸirme yerine haÅŸlama veya buharda piÅŸirme gibi su bazlı piÅŸirme yöntemini tercih edin. PiÅŸirirken, kirliliÄŸi en aza indirmek için sıcaklığı düÅŸürmeye çalışın. Kızartma yapıyorsanız, az kirletici özellikli kızartma yağı kullanın» dedi. 

Rahatsız Edici Yemek Kokularına ve Hava Kirliliğine Elveda!

Mutfaktan gelen hoÅŸ kokular ne kadar güzel olsa da, bu kokular bazı istenmeyen hava kirleticileri de beraberinde getiriyor. Mutfak kokusu konusunda endiÅŸelenmenize gerek kalmadan en sevdiÄŸiniz yemekleri piÅŸirmenin tadını nasıl çıkarabilirsiniz? Neyse ki kokuları azaltmanın bir yolu var. Dyson hava temizleyicileri, bu kirleticileri yakalayıp yok etmeye yardımcı olarak odanın etrafına temizlenmiÅŸ hava yayıyor. Dyson’ın çift katmanlı filtrasyonu, HEPA sertifikalı bir partikül filtresini, gaz emilimini artırmak için Tris ile kaplanmış, oldukça etkili bir aktif karbon filtresiyle birleÅŸtiriyor. Bu çift iÅŸlevli filtre, hem havadaki koku kaynağının hem de kokunun iç mekandan uzaklaÅŸtırılmasını saÄŸlıyor. Dyson Pure Hot+Cool™ hava temizleyici fan, iç alandaki alerjen ve zararlı maddeleri tespit ediyor. HEPA filtresi sayesinde 0,1 mikron boyutundaki zararlı partiküllerin bile yüzde 99,95’ini hapsediyor. Havadaki zararlı gazları otomatik olarak algılayarak gerçek zamanlı olarak raporluyor. Dengeli bir hava akışı için Air Multiplier™ teknolojisi kullanan ürünler termostat ısı kontrolüyle otomatik olarak odayı hedef sıcaklıkta tutuyor. Odanın her yerinde kontrol saÄŸlamak için havayı karıştırıp dağıtarak temizlenen havanın yayılımı için güçlü bir hava akışı yaratıyor. BulunduÄŸu ortamı kışın ısıtıyor, yazın serinletiyor.

Mutfağınızı Kolayca Temizleyin, Sadece Yemek Yapmaya Odaklanın!

Dyson teknolojisi, her yeri kolaylıkla temizlemeye olanak tanıyan hafif, kablosuz süpürgeleriyle yemek piÅŸirme sürecinize eÅŸlik ederek, mutfağınızın temiz ve hijyenik kalmasını saÄŸlıyor. Dyson’ın kablosuz süpürgeleri birçok farklı baÅŸlık seçeneÄŸiyle, en yüksek raflardan, yerdeki en dip köÅŸelere kadar rahatlıkla ulaÅŸabiliyor. Yaptığınız yemeÄŸin kırıntılarını ve kirlerini anında temizleyerek gönül rahatlığıyla yemek yapmanıza yardımcı oluyor. Dyson’ın en akıllı ve en güçlü kablosuz süpürgesi Dyson V11™, özel dijital motorundan aldığı güçle çalışıyor. 6 katmanlı filtre sistemi sayesinde polen, bakteri, küf, toz akarı döküntüleri ve evcil hayvan kepeÄŸi gibi ince toz parçacıklarını yakalamada oldukça etkili olan ürün, 0,3 mikron kadar küçük partikülleri yüzde 99,99 oranında hapsediyor. Kablosuz teknolojisiyle evinizin her köÅŸesini kolayca temizlemenizi saÄŸlayan süpürgenin LCD ekranı; seçilen güç modunu, kalan çalışma süresini, filtre bakımı zamanlamasını da anlık göstererek evinizde akıllı temizliÄŸin keyfini yaÅŸatıyor. Çift takılıp çıkarılabilir pil takımı, makinenin çalışma süresini 120 dakikaya kadar uzatıyor ve kesintisiz temizlik garantisi veriyor.